اثر محلول‌پاشی نانواکسیدروی و کاربرد باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن بر عملکرد و ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک تریتیکاله

به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی با نانواکسیدروی و کاربرد باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن بر عملکرد دانه و برخی ویژگی‌های مورفوفیزیولوژیک تریتیکاله، این آزمایش در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه محقق اردبیلی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1392 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل محلول‌پاشی با نانواکسیدروی در پنج سطح (عدم محلول‌پاشی به‌عنوان شاهد، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 گرم در لیتر) و تلقیح بذر با باکتری‌های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن در چهار سطح (عدم تلقیح بذر با باکتری به‌عنوان شاهد، تلقیح بذر با ازتوباکتر کروکوکوم استرین 5، آزوسپریلیوم لیپوفروم استرینOF و سودوموناس پوتیدا استرین 9) بودند. نتایج نشان داد که انتقال مجدد ماده خشک و میزان مشارکت ذخایر ساقه در عملکرد، سرعت ظهور برگ، عملکرد و اجزای عملکرد دانه به‌طور معنی‌داری تحت اثر محلول‌پاشی با نانواکسیدروی و کاربرد باکتری-های آزادزی تثبیت کننده نیتروژن قرار گرفت. بیش‌ترین انتقال مجدد ماده خشک و سهم ذخایر ساقه در عملکرد دانه در عدم تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد × عدم محلول‌پاشی با نانواکسیدروی به‌دست آمد. مقایسه میانگین‌ها نشان داد که بالاترین عملکرد، اجزای عملکرد دانه و سرعت ظهور برگ به ترکیب‌ تیماری تلقیح بذر با ازتوباکتر و آزوسپریلیوم × محلول‌پاشی یک گرم در لیتر نانواکسیدروی و کم‌ترین آن‌ها در حالت عدم تلقیح بذر با باکتری‌های محرک رشد × عدم محلول‌پاشی با نانواکسیدروی به‌دست آمد. به نظر می‌رسد به منظور افزایش عملکرد دانه و سرعت ظهور برگ می‌توان پیشنهاد کرد که تلقیح بذر تریتیکاله با باکتری‌های ازتوباکتر و آزوسپریلیوم در محلول‌پاشی یک گرم در لیتر نانواکسیدروی به کار برده شود.